Tsiklopropan

Tsiklopropan
Ümumi
Kimyəvi formulu	C₃H₆
Molyar kütlə	42,0797 ± 0,0028 q/mol
Fiziki xassələri
Sıxlıq	1,879 q/sm³
Termik xüsusiyyətlər
Ərimə nöqtəsi	-127,62 °S
Qaynama nöqtəsi	-32,86 °S
Təsnifatı
CAS-da qeyd. nöm.	75-19-4
PubChem	6351
SMILES	C1CC1
ChEBI	30365
ChemSpider	6111

Tsiklopropan (trimetilen) — kimyəvi formulu C₃H₆, tsikloalkanlar sırasına aiddir.

Fiziki xassələri

Rəngsiz −32,9^oS-də qaynayan qazdır. Özünəməxsus petroleyin efiri iyli qazdır. Permanqanatla adi temperaturda oksidləşmir, bununla da tsiklopropan propilendən fərqlənir.

Tibbdə

Tsiklopropan, narkotik təsiri olduğu üçün cərrahiyyə əməliyyatında işlədilir. Tsiklopropan, qüvvətli anesteziyaedici qaz olub, hətta çox az miqdarı belə öz təsirini göstərir. Başqa narkotik maddələrdən fərqli olaraq onun təsirindən insan huşunu itirmir.

Törəmələri

Tsiklopropan və onun törəmələri təbiətdə tapılmamışdır. Tsiklopropen — 36^oS-də mayeləşən iyli qazdır, asan polimerləşir, bromla birləşdikdə yanır. Tsiklopropen, tərkibində ikiqat rabitə olan polimetilen karbohidrogenlərdəndir. Bu cür birləşmələrə tsikloolefinlər deyilir.

Mənbə

• M. Mövsümzadə "Üzvi kimya", Maarif-1966.
• Плехоткина С. И., ГоловчинскийВ. Б. Бюлл экспер. биол. и мед., 1971, т. 72, № 8, с. 68–62.
• Жданов Г. П. и д р. Фармакол. и токсикол., 1969, т. 32. № 1. с- 88–92.