Portal:Afrika

Vikipediya, azad ensiklopediya
Naviqasiyaya keç Axtarışa keç
           

Ana SəhifəAfrika ölkələriLahiyələri
redaktə  

Giriş

Afrika əhali və ərazisinə görə dünyada ikinci qitədir. Hər iki nominasiya üzrə Asiya qitəsindən geri qalır.Afrikanın sahəsi adalarda daxil olmaqla million km²-dir.Buda yerin ümumi sahəsinin 6%-ni,torpaq sahəsinin isə 20%-ni təşkil edir.2016-cı ilin hesablamalarına görə Afrikanın əhalisi 1.2 milyarddır.Dünya əhalisinin 16% -i bu qitənin payına düşür.Qitə şimaldan Aralıq dənizi, şimal-şərqdə Süveyş və İstiqmus dənizləri, cənub-şərqdə Hind okeanı və qərbdən Atlantik okeanı ilə əhatə olunmuşdur.Qitəyə Madaqaskar və müxtəlif arxipelaqlar daxildir. Buraya 54 tanınmış suveren dövlət (ölkə), doqquz ərazisi məhdud və ya tanınmayan iki faktiki müstəqil dövlət daxildir.

Afrika adı latın dilində olan "afrikus", yəni soyuq bilməyən sözündən əmələ gəlmişdir. Digər bir ehtimala görə isə Afrika adı materikin şimal-şərqində yaşamış "afrigi" tayfasının adından götürülmüşdür.

Afrikada müxtəlif etniklər, mədəniyyətlər və dillər mövcuddur. XIX əsrin sonlarında Avropa ölkələri demək olar ki, bütün Afrikanı müstəmləkədə saxlayırdılar. Afrikadakı indiki dövlətlərin əksəriyyəti 20-ci əsrdə dekolonizasiya prosesindən sonra meydana gəldi. Afrika xalqları, qərargahı Əddis-Əbəbədə olan Afrika Millətlər Birliyinin yaradılması yolu ilə əməkdaşlıq edirlər.

Keşi təmizlə və yenilənmiş son versiyanı gör


redaktə  

Ən yaxşı məqalə

Yohannesburq — əhalisinə görə Cənubi Afrikadakı ən böyük şəhərdir. Yerlilər onu "Joburg", "Josie" və "Egoli" adlandırırlar. Yohannesburg, Cənubi Afrikanın ən zəngin əyaləti olan Qauteng əyalətinin mərkəzidir. 2010-cu ildə, Yohannesburqda Dünya Kubokunun oyunları keçirildi.

Bələdiyyə əhalisinin sayı 2011-ci ilin sonunda 4.434.827 nəfər idi.

Şəhərin tabeliyində olan ərazi olduqca böyükdür. Çox sayda miqrantın və mövsümi işçilərin cəmləşdiyi Soveto şəhəri birbaşa cənub-qərbdəki Yohannesburqla həmsərhəddir.

Cənubi Afrikanın Yohannesburq Konstitusiya Məhkəməsi burada yerləşir.

2002-ci ildə şəhər davamlı inkişafla bağlı zirvə görüşünə ev sahibliyi etdi. Yohannesburqun, ətrafındakı dağlarda hasil edilən qızıl və brilyant ticarət üçün bir mərkəzdir.


(Davamı...)

redaktə  

Seçilmiş tərcümeyi-hal


Bartelemi Boqanda — (4 aprel 1910 - 29 mart 1959) Fransanın müstəmləkəsi olan və daha sonra Mərkəzi Afrika Respublikası kimi müstəqillik qazanan Ubangi-Chari bölgəsində aparıcı siyasətçi idi.

Gəncliyində Boqanda keşiş kimi xidmət etmiş və uzun illər müxtəlif bölgələrdə missioner kimi çalışdı.

1949-cu ildə bir fransız bir qadınla evlənd. 1950-ci illərin əvvəllərindən bəri, Boganda, dövrünün Fransız müstəmləkəsi olan bölgəsində nüfuz qazandı . 1946-cı ildə Fransa Parlamentinə seçildi və gənc yaşda vacib vəzifələr yerinə yetirdi. Fransa parlamentinə seçilsə də, Boganda bu ölkəyə çox da getmədi. 1956-cı ildə ölkəsində qurulan hökumətə rəhbərlik edən Boganda,həmin ildə paytaxt Bangui'nin meri oldu.

8 dekabr 1958-ci ildə Boganda, Mərkəzi Afrika Muxtar Respublikasının baş naziri vəzifəsini icra etdi.

29 Mart 1959-cu ildə təyyarə qəzası nəticəsində öldü.


(Davamı...)

redaktə  

Digər Portallar

Qadın  • LGBT  • Talış  • Şahdağ xalqları  • İslam  • Təsəvvüf  • Xristianlıq  • Elm  • Arxeologiya  • Astronomiya  • Biologiya  • Coğrafiya  • Fizika  • Fəlsəfə  • Kimya  • Qədim Misir  • Qədim Roma  • Qədim Yunanıstan  • Qədim Şərq  • Qafqaz Albaniyası  • Şirvanşahlar dövləti  •Monarxiya  • İncəsənət  • Kino v Musiqi  • Klassik musiqi  • Balet  • Opera  • Memarlıq  • Mədəniyyət  • Rəssamlıq  • Teatr  • Tibb  • Ədəbiyyat  • Alatoran  • Harri Potter  • Seylor Mun  • Anime və manqa  • İdman  • Futbol  • Beşiktaş  • Trabzonspor  • Universitet  • Xəzər Universiteti  • Məhəmməd Füzuli  • Nizami Gəncəvi  • Maykl Cekson  • Video oyunlar  • ABŞ portalı  • Almaniya portalı  • Azərbaycan portalı  • Azərbaycan tarixi  • Azərbaycan kino sənəti  • Azərbaycan Silahlı Qüvvələri  • Cənubi Azərbaycan  • Qarabağ  • Böyük Britaniya  • Çexiya portalı  • Çili portalı  • Çin portalı  • Ermənistan portalı  • Gürcüstan portalı  • İran portalı  • İslandiya portalı  • İsrail portalı  • Kanada portalı  • İsveç portalı  • İtaliya portalı  • Fransa portalı  • Meksika portalı  • Monqolustan portalı  • Polşa portalı  • Rusiya portalı  • Türkiyə portalı  • SSRİ portalı  • Yaponiya portalı  • Ankara portalı  • Bakı portalı  • Berlin portalı  • Bern  • Paris portalı  • Praqa portalı  • Sankt-Peterburq portalı  • Milad  • Procter & Gamble  • Qorxu  • Antarktika  • Alyaska  • NBA  • Günəş sistemi  • Yupiter  • İslam  • Asiya